VeiðiSkotvopna- og veiðinámskeiðHvar má veiðaRefir og minkarTekjur af sölu veiðikortaHaf og vatnBráðamengunVöktun og ástandVöktun í hafiAlþjóðlegt samstarfVarp í hafið og lagnir í sjóMóttaka úrgangs frá skipumAlmennt um vatnNáttúraFriðlýsingarFriðlýsingar í vinnsluFriðlýsingar í biðÞjóðgarður á VestfjörðumFriðlýsingum lokiðNáttúruverndarsvæðiFriðlýst svæðiNorðurland vestraHrútey í BlönduHveravellir á KiliSpákonufellshöfðiNorðurland eystraGoðafoss í ÞingeyjarsveitVesturlandStröndin við Stapa og HellnaSuðvesturlandSuðurlandDyrhólaeyStjórnunar- og verndaráætlun 2021-2030Friðland að FjallabakiStjórnunar- og verndaráætlunHáaldaLandslagsverndarsvæði ÞjórsárdalFriðlýstar tegundir og náttúrufyrirbæri Ástand náttúruverndarsvæðaÁstandsmat áfangastaða innan friðlýstra svæðaLandvarslaStjórnunar- og verndaráætlanirStjórnunar- og verndaráætlanir náttúruverndarsvæðaStjórnunar- og verndaráætlanir villtra dýra og fuglaStjórnunar- og verndaráætlanir í kynningarferliStjórnunar- og verndaráætlanir í vinnsluLandslagsverndarsvæði norðan Dyrfjalla og náttúruvættið StórurðLandslagsverndarsvæði ÞjórsárdalRauðhólarStjórnunar- og verndaráætlanir í vinnslu sem bíða afgreiðslu ráðuneytisinsStjórnunar- og verndaráætlanir í vinnslu en biðSækja um leyfiAfgreiðsla á leyfumFriðlýst svæðiAtvinnulífEfniAlgengar spurningarEfnaeftirlitBoðun eftirlitsEftirlitsverkefniEftirlitsverkefni 2022Eftirlitsverkefni 2021Eftirlitsverkefni 2020Eftirlitsverkefni 2019Eftirlitsverkefni 2018Eftirlitsverkefni 2017Eftirlitsverkefni 2016Eftirlitsverkefni 2015Eftirlitsverkefni 2014EldsneytiBrennisteinsinnihald í tilteknu fljótandi eldsneyti Gæði eldsneytisFlokkun, merking og umbúðirMerkingar og umbúðirNotendaleyfi og ábyrgðarmennNotendaleyfi fyrir plöntuverndarvörumÞvotta- og hreinsiefniÖryggisblöðUmsagnirSkipulagstillögurMat á umhverfisáhrifumMengandi starfsemiEftirlitsáætlanirErfðabreyttar lífverurHáskóli ÍslandsAskjaORF Líftækni hf.StarfsleyfiÚrgangur og efnamóttakaEldi sjávar- og ferskvatnslífveraMalbikunarstöðvarOlíubirgðarstöðvarSuðurnesStarfsleyfi úr gildiFrágangur og vöktun urðunarstaðaMengaður jarðvegurHeilbrigðiseftirlit sveitarfélagaSkráningaskyldur atvinnureksturÚrgangsmálFlutningur úrgangs milli landaGagnagátt fyrir úrgangstölurÚrgangur frá alþjóðlegum flutningstækjumHringrásarhagkerfiGrænn lífstíllSamgöngurVarasöm efniVottanir og aðrar merkingarÁreiðanleg umhverfismerkiBlómiðAðrar merkingarÚrgangsmálUmhverfisvísar og tölfræðiUmhverfisstofnunStarfsstöðvarPatreksfjörðurFriðlýsingar í vinnsluSnæfellsjökulsþjóðgarðurFriðlýst svæði á VesturlandiHlutverk og stefnaStefna UmhverfisstofnunarÚtgefið efniAnnað útgefið efniInnra umhverfisstarf
Árið 2020 framkvæmdu starfsmenn Umhverfisstofnunar, Vatnajökulsþjóðgarðs og Þjóðgarðsins á Þingvöllum ástandsmat á 146 áfangastöðum ferðamanna innan friðlýstra svæða á Íslandi. Í tilfellum þar sem svæðin eru stór hafa verið skilgreindir fleiri en einn áfangastaður innan hins friðlýsta svæðis.
Helstu niðurstöður ástandsmats fyrir árið 2020 eru að ástand hefur batnað á mörgum áfangastöðum. Það sést best með því að skoða græna lista matsins en þar er að finna þá staði sem standast vel álag af völdum gesta og fá yfir 8 í einkunn. Milli ára tvöfaldaðist nánast fjöldi þessara áfangastaða, fóru úr 34 í 60 áfangastaði. Þetta er ekki síst ánægjulegt í ljósi þess að grænir áfangastaðir eru nú orðnir 41% metinna áfangastaða.
Skýringin á þessari breytingu er ekki síst aukin innviðauppbygging samfara aukinni landvörslu og þar með stýringu, sem gerir svæðunum kleift að taka á móti miklum fjölda gesta án þess að svæðið verði fyrir álagi en líka sú staðreynd að færri gestir heimsóttu hluta svæðanna. Ástand áfangastaða innan þjóðgarðanna þriggja sýnir þetta skýrt en þar hefur mikil innviðauppbygging átt sér stað og eru nú allir metnir áfangastaðir þeirra, utan tveggja, á grænum lista.
Grænir áfangastaðir:
| Arnarstapi Álfaborg Innan Bláfjallafólkvangs: Þríhnjúkagígar Búðahraun Dimmuborgir Dynjandi Dyrhólaey (háey) Dverghamrar Eldborg Grábrók Goðafoss Innan Hornstranda: Horn, Höfn, Látrar og Veiðileysufjörður Hrútey Hraun Hraunfossar Húsafell Ingólfshöfði Kattarauga Kirkjugólf Klasar |
Krossanesborgir Ósland Seljahjallagil Skógarfoss (láglendi) Skútustaðir Ströndin Stapar - Hellnar Surtarbrandsgil Teigarhorn Innan Vatnsfjarðar: Hörgsnes, Vatnsdalur og Þingmannaá Innan Þjóðgarðsins Snæfellsjökull: Djúpalón, Lóndrangar, Malarrif, Saxhóll, Skarðsvík, Skálasnagi, Svalþúfa og Öndverðanes. Varmárósar Innan Vatnajökulsþjóðgarðs: Askja, Drakagil, Eldgjá, Fjallsárlón, Holuhraun, Hvannalindir, Laki, Langisjór, Sel, Skaftafell tjaldsvæði, Skaftafell þjónustumiðstöð, Snæfell gönguleið, Svartifoss, Tjarnargígur Innan Þjóðgarðsins á Þingvöllum: Almannagjá, Hakið og Öxarárfoss |
| Áfangastaðir í hættu: Innan Friðlands að Fjallabaki: Stútur og Suðurnámur Innan Vatnajökulsþjóðgarðs: Námuvegur |
Appelsínugulir áfangastaðir Ásfjall Innan Bláfjallafólkvangs: Skíðavæði Bringur Dettifoss (að austanverðu) Innan Friðlands að Fjallabaki: Landmannalaugar, Rauðifoss og Vondugiljaaurar Hleinar Hlið Kerlingafjöll (Hveradalir) Rauðhólar Innan Reykjanesfólkvangs: Helgafell, Leiðarendi, Sogin, Stapar og fjaran við Kleifarvatn, Vigdísarvellir og Vigdísarvallaleið. Tungufoss Innan Þjóðgarðsins á Þingvöllum: Silfra |
Breytt ferðahegðun sem tengja má við Covid-19 hafði áhrif á ástand áfangastaða, má þar nefna að fjölsóttustu ferðamannastaðirnir fengu aðeins brot af þeim gestum sem sækja svæðin heim í venjulegu ári. Það skilaði sér í því að innviðir voru nægjanlegir, ástand gróðurs við gönguleiðir batnaði o.s. frv. Á sama tíma varð mikil sprenging í útivistaráhuga landans og þar með mikið álag á svæðum nálægt þéttbýli, sérstaklega á höfuðborgarsvæðinu. Hluti þessara svæða lækka í einkunn vegna þess að þau voru illa í stakk búin fyrir þessar skjótu breytingar. Innviðir dugðu ekki þeim fjölda sem allt í einu var kominn á staðinn, göngustígar önnuðu illa fjölda göngumanna o.s.frv.
Frekari upplýsingar um ástanda áfangastaða innan friðlýstra svæða má finna á heimasíðu Umhverfisstofnunar.
Skýrslan: Ástandsmat ferðamannastaða innan friðlýstra svæða 2020
